Libela je jedan od rijetkih medija koji je na ovim prostorima izvještavao o inicijativi “Ne da(vi)mo Beograd”. Jutarnji list primjerice projekt “Beograd na vodi” uzdiže na “visinu” balkanskog Dubaija, devastaciju grada naziva “čišćenjem”, a za opis inicijativa i pojedinaca/ki koje se projektu protive koristi se Vučićevom krilaticom o “otporu modernizaciji”.
Iako je od početaka akcija inicijative prošlo neko vrijeme, grandiozni projekt “Beograd na vodi” iz dana u dan sve više pokazuje svoje pravo lice. Kako mi u njegovu problematičnost nismo sumnjale niti dana i trenutka, akcije koje inicijativa “Ne da(vi)mo Beograd” pokreće bude nekakav optimizam da negdje tamo u našoj blizini, neke tamo sugrađanke i sugrađani svim silama ne daju svoj grad. A tu je i velika žuta patka. I u doslovnom i prenesenom smislu.
Razgovarale smo s Milicom Leković i Dobricom Veselinovićem iz inicijative “Ne da(vi)mo Beograd” povodom novih užasa koje je donio projekt “Beograd na vodi”.
Što se to protekli mjesec dogodilo u beogradskoj četvrti Savamala?
Niz nelegalnosti, zakonskih i proceduralnih povreda koje su kontinuirano odlikovale projekat “Beograd na vodi”[1] kulminirao je u noći 25. aprila, svega nekoliko sati nakon zatvaranja glasačkih mesta, kada je grupa ljudi sa fantomkama porušila deo Hercegovačke ulice u četvrti Savamala, preuzimajući vlast nad područjem predviđenim za izgradnju ovog faraonskog poduhvata.
Oko dva sata posle ponoći, tridesetak maskiranih pojedinaca isterali su zatečene stanovnike i radnike iz objekata i privremeno ih lišili slobode, oduzimajući im pritom lična dokumenta i predmete da bi zatim bageri srušili oko 1000m2 stambenog i poslovnog prostora u Savamali, bez rešenja kojim se rušenje nalaže. Iako su građani/ke prijavili slučaj, policija je odbila da izađe na uviđaj, uputivši ih na Komunalnu policiju, koja je demantovala da je učestvovala u rušenju, a izostale su i reakcije Građevinske direkcije i Opštine Savski Venac.
Već 27. aprila, poverenik za informacije od Javnog značaja Rodoljub Šabić upućuje pismo gradonačelniku Beograda, Siniši Malom, zahtevajući da gradske vlasti objave informacije o ovom događaju i preduzmu mere protiv počinilaca a gradonačelnih sažeto odgovara da nijedna gradska služba nije bila umešana u rušenje. Umesto informacija, poverenik dobija preteću poruku da, ako nastavi da se interesuje za akciju ljudi pod “fantomkama”, biće u prilici da se sretne sa njima.
Kako je na te događaje reagirala inicijativa?
28. aprila, inicijativa Ne da(vi)mo Beograd u znak protesta postavlja žutu patku sa fantomkom i natpisom “ko ruši Beograd” ispred Skupštine grada, koju gradske službe ovoga puta uklanjaju u rekordnom roku.
{slika}
U narednim danima, javnost i mediji su obasuti nizom neprimerenih izjava, sa ciljem umanjivanja važnosti, normalizacije i odvraćanja pažnje od rušenja: premijer Aleksandar Vučić navodi da “država nije uspela da reši ubistvo pevačice Jelene Marjanović što je mnogo veći zločin od rušenja bespravnih objekata”[2] a predsednik Skupštine grada Nikola Nikodijević dovodi rušenje u pitanje rečima da “niko fantomke nije video, a što je još čudnije niko nije prijavio slučaj policiji”, čudeći se što se tako neumesne teme uopšte pokreću na Uskrs.
Sledeće nedelje članovi Inicijative započinju kampanju traženja odgovornosti gradskih institucija za sprovođenje projekta Beograd na vodi, podelom drugog broja glasila Ne da(vi)mo Beograd zaposlenima u Komunalnoj policiji Beograda (u čemu su sprečeni), Ministarstvu građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture, Gradskoj opštini Savski venac, kao i ispred Urbanističkog zavoda Beograda.
No, ignoriranje od strane vlasti se naravno nastavlja?
Bez obzira na to što i posle dvanaest dana nije rasvetljeno ko je odgovoran za rušenja u Savamali i uprkos činjenici da su vlasnici srušenih objekata uputili dopis za obezbeđenje dokaza Privrednom sudu, a zahtev za vršenjem uviđaja policiji, 6.maja, Grad Beograd nalaže “uklanjanje komunalnog otpada” iz područja a ovo protivzakonito raščišćavanje, bez odgovarajućih naloga i sa isključivim ciljem prikrivanja krivičnog dela, izvodi mehanizacija Beogradskog vodovoda i kanalizacije, Beograd puta i Gradske čistoće.
9. maja, nakon pritužbi većeg broja građana, Ombudsman Saša Janković objavljuje izveštaj u kojem dokazima potkrepljuje tezu da je nereagovanju policije deo unapred pripremljenog i organizovanog plana i ukazuje na seriju prekršenih ljudskih prava i sloboda. Izveštaj prenosi svega šačica medija. Više medijskog prostora okupira premijer, poručujići da su “bespravno izgrađene kuće srušili idioti“, pošto je jedini problem to što su objekti srušeni noću, kao i da se ne preteruje u značaju događaja, jer će se na tom mestu napraviti najlepši deo grada a ne prljave udžerice.
Tzv. “prljave udžerice” itekako se tiču građana i građanki i vi izlazite na ulicu… Što ćete dalje?
U sredu 11. maja, Inicijativa “Ne da(vi)mo Beograd”, zajedno sa žutom patkom i oko 5000 građana/ki, izlazi u protestnu šetnju “Maske su pale”, od Skupštine grada Beograda do zgrade Vlade Srbije, zahtevajući odgovornost i ostavke ministra unutrašnjih poslova Nebojše Stefanovića, direktora policije Vladimira Rebića, gradonačelnika Beograda Siniše Malog, načelnika komunalne policije Nikole Ristića i predsednika Skupštine Beograda Nikole Nikodijevića, sa nadom da će građanska solidarnost i organizovani otpor nadjačati medijski mrak i organizovani kriminal koji svojom bahatošću, okrutnošću i metodama podseća na košmarne devedesete. Ukoliko u roku od 14 dana odgovorni zvaničnici ne podnesu ostavke, Inicijativa i nadamo se, još veći broj građana, održaće novi protest i nastaviti borbu protiv nasilja i samovolje, za bolji i pravedniji Beograd.
Ovo neće proći!
Ne da(vi)mo Beograd!
{slika}
[1] Važno je napomenuti da nisu svi objekti u području bespravno podignuti.
[2] Više informacija o svim duboko negativnim političkim, ekonomskim i društvenim konsekvencama projekta “Beograd na vodi” pronaći ćete u prva dva broja glasila “Ne da(vi)mo Beograd”
